انواع برج تقطیر و اجزای آن

جهت جداسازی اجزای یک ترکیب در صنعت نفت و گاز از عملیات تقطیر استفاده می‌شود. برج تقطیر یا برج جداسازی، وظیفه اصلی این جداسازی را بر عهده دارد. عمل تقطیر در نفت و گاز مبتنی بر توزیع اجزا بین دو فاز مایع و گاز می‌باشد. در واقع عمل تقطیر یک فرآیند فیزیکی برای جداسازی مواد در دمای بالا است. اساس کار برج تقطیر یا برج جداکننده، برای جداسازی هیدروکربن ها در نفت خام می‌باشد. هیدروکربن که سنگین تر است، نقطه جوش بالا داشته و هیدروکربن سبک با نقطه جوش پایین زودتر از برج خارج می‌شود.

برج تقطیر چیست؟

انواع برج تقطیر یکی از اساسی ترین تجهیزات در حوزه پتروشیمی، پالایشگاه ها، نفت و گاز می‌باشد. اساس کار این برج ها بر اساس عمل تبخیر می‌باشد و به گونه ای است که ورودی هایی که به داخل برج تقطیر می روند بر اساس نقطه جوش آنها طبقه بندی می‌شوند. اجزا با نقطه جوش پایین تر در ارتفاع بالاتری از برج قرار می‌گیرد. اجزا در برج با گرمایی که به آن وارد می‌شود به نقطه جوش می‌رسند و در نتیجه تبخیر صورت می‌گیرد. به طور معمول در بالای برج های تقطیر کندانسور وجود دارد که بخار ها را به مایع تبدیل کرده و در مخزن ذخیره مایع و محصول تقطیر شده برج مورد استفاده قرار میگیرد.

انواع برج تقطیر کدام است

انواع برج های صنعتی تقطیر یا به انگلیسی Distillation Column یا Fractionating Column به طور معمول در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و پالایشگاه ها بر اساس نحوه عملکرد تقسیم بندی می‌شوند.

برج تقطیر سینی دار:

 یکی از متداول ترین انواع برج های جداسازی، برج تقطیر سینی دار می‌باشد که عمل جداسازی گاز و مایع را به صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می دهد.این برج ها گرمای لازم برای رساندن مواد به دمای جوش را فراهم می‌کنند. جداسازی در این برج های صنعتی، بر روی صفحات سوراخ داری همانند سینی صورت می‌گیرد که در این سینی ها مایعات و گاز ها بر خلاف جهت هم با هم در تماس هستند. مایع روی این صفحات حرکت کرده به صفحات پایینی منتقل می‌شود و گاز ها نیز به سمت بالا حر کت کرده و از میان مایع عبور می کنند و انتها توسط کندانسور به مایع تبدیل می‌شوند. برج های تقطیر سینی دار خود به سه دسته تقسیم می‌شوند:

برج تقطیر سینی دار کلاهک دار (Bubble Cap Towers)

این نوع از برج ها که به برج تقطیر سینی دار فنجانی نیز معروف هستند از یک صفحه مشبک تشکیل شده است. روی صفحه سوراخ هایی وجود دارد که توسط لوله احاطه شده و گاز را به‌طرف بالا هدایت می‌کند و فنجان وارونه‌ای بر روی آن قرار دارد. لایه‌ای از مایع بر روی سینی آن برج قرار دارد و گاز خروجی که در زیر فنجان‌ها قرار دارد باید از بین این لایه‌ها عبور کند. در این نوع برج ها گاز در دبی های بسیار کم عملکرد مناسبی دارد.

برج تقطیر سینی دار دریچه ای(Valve Tray Towers)

یکی از انواع برج تقطیر، برج تقطیر سینی دار دریچه ای است. این نوع برج ها، از سینی هایی تشکیل شده‌اند که هر یک به صفحه‌ای کوچک متحرک مجهز هستند. این سینی ها سوراخ‌ هایی به شکل مستطیل دارند. آنها  همچنین دارای صفحه دریچه ای هستند که به دو صورت متحرک و ثابت می‌باشند. با بالارفتن دبی بخار دریچه‌ها به‌صورت عمود به‌طرف بالا حرکت میکنند و این عمل راه را برای عبور بخار آماده می‌کند. یکی از مزیت‌های این سینی‌ها قیمت مناسب آن‌ها می‌باشد.

برج تقطیر سینی دار غربالی (Sieve Tray Towers)

این نوع از برج‌ها، به گونه‌ای عمل می‌کند که بخار از سوراخ های آن عبور کرده و به صورت حباب وارد مایع روی سینی می‌شود. از لحاظ قیمت برج سینی دار غربالی نیز همانند برج های سینی دار دریچه ای مقرون به‌صرفه بوده و افت فشار کمی هم دارد؛ به همین دلیل این مدل بسیار محبوب می‌باشد.

برج تقطیر پر شده

برج های پر شده یکی از انواع برج تقطیر در پالایشگاه به شمار می‌آید که با نام برج‌های پرکن شناسایی شده‌اند در آن به جز عمل تقطیر عمل جذب نیز انجام می‌شود. در برج‌های پرکن عملکرد برعکس برج‌های سینی‌دار صورت می‌گیرد و بخار از پایین برج و مایع از بالای برج خارج می‌شود. ارتفاع کوتاه‌تر این برج نسبت به برج‌های سینی‌دار زبانزد است. بازدهی در برج‌های پر کن به افت فشاری که در آن صورت می‌گیرد، بستگی دارد و عملکرد جداسازی بیشتری انجام خواهد شد.

هلدینگ دابوصنعت با دارا بودن نیروهای مجرب و توانمند از سراسر کشور عزیزمان ایران، تولید کننده برج تقطیرر سینی دار می‌باشد.

اجزای برج تقطیر

اجزای مختلف انواع برج های تقطیر به شرح ذیل می‌باشند:

1. بخش برج : بخش برج نقش عمل تقطیر را بر عهده دارد. در داخل برج ها سینی هایی وجود دارند که واسطه عمل تقطیر می‌باشند. نوع موادی که قرار است جداسازی شوند، مدل چیدمان، اندازه و تعداد سینی های مورد نیاز را تعیین می کنند.
2. ریبویلر: بخش ریبویلر نقش تامین گرما و حرارت لازم برای برج را بر عهده دارد که در برج های سینی دار سیستم جوش آور یک سینی است. ریبویلر ها معمولا در انتها یا کنار برج قرار می‌گیرند که به عنوان یک مرحله تعادلی در عمل تقطیر می‌باشند.
3. کندانسور: کندانسور نقش چگالش یا میعان را در برج تقطیر بر عهده دارند. عمل تبدیل بخار های حاصل از گرمایش برج توسط کندانسور به محلول مایع تبدیل شده و به عنوان خروجی برج تقطیر از آن استفاده می‌شود.

سوالات کاربران